طبقات ناصری

طبقات ناصری تالیف منهاج الدین سراج جوزجانی (589 - 658 هجری) و درباره تاریخ سلسله‌های اسلامی، سلسله غوریان و دوره استیلای مغول در ایران است. این اثر ارزشمند که در شهر دهلی و توسط یکی از علمای خراسان بزرگ در سال ۶۵۷ هجری به رشته تحریر درآمده، میراث مشترک تاریخی و فرهنگی ایران و هندوستان است و حاوی قسمت مهمی از تاریخ گذشته این کشورهاست. این کتاب مهمترین مآخذ تاریخ اوایل دوره اسلامی هند محسوب می شود. منهاج سراج در تالیف طبقات ناصری کمتر به مداحی و ستایش اغرق آمیز پرداخته و مطالب را تقریبا به سادگی بیان کرده است. اما به ریشه یابی و بررسی علل وقوع حوادث توجهی نشان نداده و در اغلب موارد آنها را به قضا و تقدیر الهی نسبت داده است. نویسنده علاوه بر اینکه از کتب تاریخی دیگر بهره‌های فراوان برده، از مشاهدات و تجربیات خود نیز سود جسته است و اغلب به منابع و مآخذ خود در نگارش مطالب اشاره کرده است. با این حال از ذکر جزئیات وقایع خودداری کرده و بخش هایی از آن ها را مختصر و کوتاه نوشته است. طبقات ناصری مشتمل بر بیست و سه طبقه است و با طبقه انبیاء آغاز می شود و با ذکر وقایع اسلام و خروج مغول به پایان می رسد. جوزجانی تلاش کرده تا در تدوین طبقات، ترتیب وقایع تاریخی تا حد امکان رعایت شود. کتاب حاضر که توسط بنیاد فرهنگی جهانداران غوری در سال 1391 در کابل منتشر شده است از تصحیح عبدالحی حبیبی (۱۲۸۹ – ۱۳۶۳ شمسی) تاریخ نگار معاصر افغانستان پس از گذشت چندین دهه استفاده مجدد کرده است.